Overslaan en naar hoofdcontent gaan

Klimaatadaptatie

Algemeen

In Nederland komen weersextremen steeds vaker voor. Dit legt een grote druk op onze gebouwde omgeving en vraagt om aanpassing, ofwel klimaatadaptatie. Klimaatadaptatie richt zich op het omgaan met de risico’s van extreem weer en kan worden gezien als een proces van weten, willen en werken. Waar verwachten we risico’s van extreem weer? Hoe willen we met deze risico’s omgaan? En hoe krijgen we klimaatadaptieve maatregelen in de grond?  

Deze vragen staan centraal in de cursus klimaatadaptatie. Na deze cursus ben je beter in staat keuzes te maken op het gebied van klimaatadaptatie en kan je bij ieder project klimaatadaptatie meenemen. Deze cursus is praktisch ingestoken met veel voorbeelden uit de praktijk, actuele kennis uit projecten en inzichten uit klimaatadaptieve projecten in de leefomgeving. 

Urgentie 

Het deltaprogramma ruimtelijke adaptatie stelt dat vanaf 2050 Nederland klimaatrobuust moet zijn ingericht. Om dit te bereiken moet vanaf nu ieder schop in de grond klimaatadaptief worden uitgevoerd. Dit betekent dus dat alle nieuwbouw-, renovatie- en onderhoudsprojecten rekening moeten houden met klimaatadaptatie. Als je werkzaam bent in het ruimtelijke domein, bouw- of infra betekent dit ook dat voldoende kennis over klimaatadaptatie noodzakelijk wordt om je werk goed uit te voeren. Na het volgen van deze cursus heb je de benodigde kennis om hiermee aan de slag te kunnen. 

Inhoud 

  • Klimaatadaptatie mondiaal en regionaal: noodzaak en urgentie 
  • Ambities en beleid: Weten, willen en werken 
  • Weersextremen in beeld: Stresstesten en urgentielocaties 
  • Best Management Practices in klimaatadaptatie: Adaptieve maatregelen 
  • Klimaatadaptieve maatregelen in de praktijk: Ontwerp, monitoring, beheer & onderhoud 
  • Klimaatadaptatie in projecten: Wat, waar en met wie? 
  • Van plannen naar uitvoering: Integraal samenwerken aan adaptatie 

Uitgebreid

In de cursus klimaatadaptatie ga je aan de slag met het klimaatrobuust inrichten van een casusgebied. Je past in deze case de aangereikte kennis en inzichten toe. Na deze cursus heb je de handvaten om klimaatadaptatie toe te passen in jouw projecten, om zo bij te dragen aan het principe “iedere schop in de grond klimaatadaptief”. 

Na het volgen van de cursus 

  • Heb je een integrale visie op het gebied van klimaatadaptatie in de leefomgeving 
  • Heb je kennis van klimaatadaptieve maatregelen 
  • Ben je bekend met een aantal tools en instrumenten om klimaatadaptieve keuzes te maken binnen projecten 
  • Kan je concreet met klimaatadaptatie aan de slag 
  • Beschik je over de kennis om met collega’s of projectpartners het gesprek aan te gaan over weersextremen en klimaatrisico’s 
  • Kan je de relatie leggen tussen klimaatadaptatie, klimaatmitigatie, circulariteit en andere ruimtelijke vraagstukken 
  • Heb je de vaardigheden om klimaatadaptatie verder te brengen in je eigen organisatie en projecten 

Onze docenten 

Allard Roest 
Allard is hoofddocent van deze cursus. Hij is als docent-onderzoeker en projectleider verbonden aan het lectoraat ruimtelijke transformaties – water van de Hanzehogeschool, waar hij onderzoek doet naar klimaatadaptie in de praktijk. 

Allard:De cursus klimaatadaptatie geeft mij als docent-onderzoeker de kans kennis uit onderzoek terug te geven aan de praktijk, relevante discussies aan te gaan met professionals en om praktijkervaringen op te halen. Door deze wisselwerking leren zowel deelnemers als ik als onderzoeker in mijn vakgebied en in mijn ogen is dit een mooie manier om het vakgebied klimaatadaptie verder te brengen. 

Daarnaast zijn de volgende experts, als gastdocent verbonden aan deze cursus: 

Floris Bogaard - Klimaatadaptatie

Dr. Ir. Floris Boogaard 
Al 10 jaar is dr. Ir. Floris Boogaard lector bij het lectoraat Ruimtelijke Transformaties – Water. Met ongebreideld enthousiasme zet hij zich in voor het onderzoeken van en innoveren in klimaatadaptieve oplossingen. Daarnaast is Floris werkzaam bij Deltares, Kennisinstituut voor toegepast onderzoek in water en bodem. Alle kennis die Floris verzamelt deelt hij graag, door bijvoorbeeld klimaatcafe’s (Climate Café – Sharing climate adaptation (climatecafe.nl)), als actieve participant in ClimateScan, in collegezalen of middels excursies. Tijdens de cursus gaat Floris in op de mogelijke adaptieve maatregelen en laat deze in de praktijk zien.

Floris: “Gevolgen van klimaatverandering zoals wateroverlast, hittestress en droogte zijn één van de grootste uitdagingen van de wereld. Als civiel techneut merk ik dat technisch veel mogelijk is, maar dat het begint bij een duidelijke uitleg waarom we klimaatadaptieve maatregelen moeten aanleggen en dat het niet altijd veel geld en ruimte hoeft te kosten. Tijdens lesgeven geniet ik het meest van de inspiratie die deelnemers krijgen van honderden voorbeelden die ik laat zien en zie dat ze dit ook in de praktijk gaan toepassen”

Piet Zijlstra - Klimaatadaptatie

Piet Zijlstra 
Piet Zijlstra werkt vanuit de drijfveer dat zijn kleinkinderen in een leefbare wereld kunnen (blijven) wonen. Vanuit die drijfveer heeft hij in 2014 PolyCiviel Civiele Techniek Advies opgericht, waarbij hij circulaire en klimaatadaptieve oplossingen in bouw en infra implementeert. Sinds 2018 is Piet initiator en projectleider van de Klimaatproeftuin in Groningen, waar hij met de Hanzehogeschool en andere bedrijven verschillende maatregelen ontwikkelt en test. Tijdens de cursus geeft Piet een presentatie over toepassingen en ontwikkelingen met een kijkje in de (nabije) toekomst. Ook geeft hij een rondleiding over de klimaatproeftuin, waar hij de deelnemers meeneemt in het testen en meetbaar maken van klimaat adaptieve mogelijkheden.

Piet: “Klimaatverandering vraagt om klimaatadaptatie en mitigatie. De tijd van praatclubs is wel voorbij. Het komt nu aan op de 'doeners'. Wat mij betreft is 2030 morgen en 2050 overmorgen als het gaat om doelen halen”

Maarten Loonen
Maarten is hoofddocent Arctische Ecologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Maarten heeft een passie voor ecologie  en doceren. Vanuit zijn onderzoek naar trekvogels komt hij al meer dan 25 jaar bij Spitsbergen. Daarnaast is hij manager en wetenschappelijk directeur van het Nederlands Poolstation te Spitsbergen. Uit eerste hand weet Maarten te vertellen welke klimaatveranderingen op dit moment aan de gang zijn en hoe deze onze toekomst gaan beïnvloeden. De urgentie voor adaptieve maatregelen wordt zeer duidelijk in Maarten zijn verhaal.

Maarten: “Klimaatverandering in het noordpoolgebied gaat veel sneller dan elders op de wereld. De effecten zijn groot en de gevolgen zullen ook in Nederland steeds meer voelbaar zijn. Tijdens de lezing laat ik zien waarom het van groot belang is om in actie te komen.”

Hedwig de Boer
Hedwig werkt bij Bureau PAU (Plan Advies Uitvoering). Ze werkt in het veld van ruimtelijke ordening en gebiedsontwikkeling. Dit strekt zich uit van onderzoek en conceptontwikkeling tot subsidieaanvragen en projectmanagement. In de verschillende projecten staat klimaatadaptatie steeds prominenter op de agenda. Op dit moment werkt Hedwig als projectmanager samen met een team en omwonenden aan het klimaatbestendig maken van het Damsterplein in de gemeente Groningen. In de gemeente Assen werkt ze aan de transformatie van een bedrijventerrein naar een nieuwe wijk. Gezondheid, inclusiviteit en klimaatbestendigheid zijn hier de uitgangspunten. Hedwig geeft tijdens de cursus een inkijkje in de praktijk.

Hedwig: "Er is gelukkig steeds meer aandacht voor het klimaatbestendig maken van onze steden, om deze leefbaar te houden voor mens en dier. Bijna iedereen ziet hier de noodzaak ook van in, maar vaak is de werkelijkheid weerbarstig. Met name in steden is de beschikbare ruimte beperkt, zowel boven als onder de grond. Denk bijvoorbeeld aan alle kabels en leidingen in de grond, de ruimte boven de grond die nodig is voor infrastructuur, speelplekken en terrassen. Daarnaast zijn er verschillende belangen die soms tegenstrijdig zijn, zoals vergroening van gevels in relatie tot erfgoed, de keuze voor terrassen of raingardens. Hoe benut je de kansen van klimaatadaptatie om plekken beter te maken en te versterken en hoe krijg je zoveel mogelijk collega’s en gebruikers mee? Dat is wat mijn werk zo interessant maakt."

Danny de Vries
Danny (werkzaam bij Snoek Puur Groen) heeft vanuit zijn jonge jaren in het dorp waar hij opgroeide al fascinatie voor de natuur, planten en dieren in zijn omgeving. Vanuit die fascinatie en de intrinsieke motivatie om dit te delen, is hij tuin- en landschapsontwerpen geworden. Dragen klimaatadaptieve maatregelen ook bij aan de biodiversiteit? Het lijkt een hele logische verbinding, maar in de praktijk worden deze kansen niet altijd gepakt. Binnen Snoek Puur Groen is Danny verantwoordelijk voor de ontwerpafdeling en heeft al meerdere tuinen en vakantieparken ontworpen waarbij duurzaamheid en natuur voorop staan. Tijdens zijn gastlezing in de cursus Klimaatadaptatie neemt Danny de deelnemers mee in de koppelkansen tussen klimaatadaptieve maatregelen en het verbeteren van biodiversiteit.”

Danny: “Ik ben opgegroeid in de natuur en kan genieten van alle planten en dieren. Ik vind ook dat we minder moet denken in of/of maar en/en. Het leuke is dat wij als mensen die invloed hebben op de buitenruimte en hieraan bij kunnen dragen. Zo kunnen zowel mensen als dieren een betere leefomgeving krijgen.”

Praktisch

Doelgroep

Cursisten zijn werkzaam in het ruimtelijk domein of hebben in hun werk raakvlakken met het ruimtelijk domein. Adviseurs, beleidsmakers, ontwerpers, projectleiders, ingenieurs of uitvoerders, die werkzaam zijn bij gemeenten, provincies, waterschappen, ingenieurs- of adviesbureaus, woningbouwcorporaties of projectontwikkelaars.

Instroomniveau

HBO werk- en denkniveau en/of ervaring met ruimtelijke projecten of beleidsvorming.

Overige data

De eerstvolgende cursusreeks gaat voorjaar 2025 van start. 

Tijden

09:00 – 16:30 uur

Duur

De cursus kent een totale studietijd van 74 uur. 
Contacturen 49 uren (7 x 7) 
Zelfstudie-uren 25 uren 

Kosten

3.750,- inclusief trainingsmateriaal, lunch en excursie (prijspeil studiejaar 2024-2025, wijzigingen voorbehouden) 

Locatie

HanzePro
Zernikeplein 7, Groningen

 

Afronding

De cursus wordt afgerond met een eindopdracht. 
Indien je de cursus succesvol hebt afgerond ontvang je een persoonsgebonden certificaat. 

 

Contactpersonen

Opleidingscoördinator Jorna Visker 
T: 050 595 6557 
hanzepro.sofe@org.hanze.nl 

Productmanager Floor de Vos 
T: 050 595 7743 
f.e.de.vos@pl.hanze.nl 

Bijzonderheden

Blijf op de hoogte van nieuw aanbod, startdata, onderzoeken en actualiteiten. Volg onze pagina.

HanzePro LinkedIn Bouw & Techniek

Cookieverklaring

Onze website maakt gebruik van cookies. Meer hierover kun je lezen in onze privacyverklaring.

Back to top